گروه اقتصادي مشرق- همزمان با سوم خرداد سال 94 با تصمیم دولت، بنزین تک نرخی شد و هر لیتر بنزین معمولی ۱۰۰۰ تومان و گازوئیل با قیمت ۳۰۰ تومان در جایگاههای سوخت عرضه شد.
بدین ترتیب، سومين ماه سال با شوكي اقتصادي از سوي دولت آغاز شد. در همان هفته نخست خردادماه بود كه به يكباره دولت تصميم گرفت تا سهميه بنزين خودروهاي سواري را واريز نكند.
دولت كه بدون اطلاع رسمي تصميم خود را به مرحله اجرا گذارده بود با واكنشهاي مختلفي مواجه شد ولي در نهايت سمبه دولت یازدهم پر زورتر بود و توانست در نخستين فصل سال 94 برای دومین بار در عمر 2 ساله خود بنزین را گران کند، بدون آن که بر یارانه نقدی مردم بیفزاید.
البته دولت اعلام كرد كه كارتهاي سوختي كه هنوز سهميههاي بنزين خود را دارند ميتوانند در بازده سه ماهه از سوخت خود استفاده كنند و بعد از آن مجبور خواهند بود از سوخت آزاد و تك نرخي استفاده كنند و به اين ترتيب بنزين تك نرخي شد.
هيات دولت سوم خرداد، پيشنهاد وزارت نفت براي افزايش قيمت فرآوردههاي سوختي مايع را تصويب كرد كه بر اساس آن بنزين تكنرخي و 1000 تومان شد. همچنين قيمت نفتگاز (گازوييل) كه پيش از اين با دو نرخ 250 و 500 تومان عرضه ميشد، 300 تومان تعيين شد.
نفتكوره با 20 درصد افزايش به 300 تومان در ليتر و سوخت هواپيماهاي مسافربري نيز با 20 درصد افزايش به 600 تومان رسيده است. قيمت گاز مايع با نرخ 230 تومان عرضه ميشود كه 9 درصد افزايش قيمت داشته است. در اين ميان نفت سفيد بدون تغيير 150 تومان عرضه ميشود.
* یک بام و دوهوا درباره هدفمندی یارانهها
استناد دولت روحانی برای 2 بار گران کردن سوخت در 2.5 سال اخیر، احکام قانون هدفمندی یارانهها است که چنین اختیاری به دولت میدهد. این در حالی است که مسئولان دولت یازدهم همواره به انتقاد از نحوه اجرای قانون هدفمندی یارانهها پرداخته و آن را میراث شوم دولت احمدینژاد معرفی کردهاند.
مسئولان دولت یازدهم هیچگاه پاسخ ندادهاند که چرا برای گران کردن بنزین و گازوئیل، هدفمندی یارانهها محبوب میشود ، اما برای پرداخت یارانه نقدی به مردم، نه؟
* دود شدن خودکفایی بنزین
اقدام دولت در تکنرخی و آزاد کردن بنزین موجب حذف غیررسمی طرح کارت سوخت شد، که تبعات ناگواری برای اقتصاد کشور به دنبال داشت.
اظهارات مسئولان نفتی نشان از افزایش چشمگیر واردات بنزین در سال 94 نسبت به چند سال اخیر دارد؛ به طوری که واردات هشت میلیون لیتری بنزین در سال 94 بیانگر افزایش 70 درصدی نسبت به واردات سال قبل، 128 درصدی نسبت به سال 92 و 344 درصدی نسبت به سال 91 است.
کارشناسان علت صعودی شدن واردات بنزین در سه سال اخیر را توقف مدیریت تقاضا با لغو سهمیه بندی بنزین از یک سو و کندی پیشرفت طرحهای افزایش تولید داخل از سوی دیگر میدانند که مجتمع عظیم پالایشگاه ستاره خلیجفارس مهمترین نمونه آن است که وعدهها برای تکمیل آن هنوز محقق نشده است.
با این نوع سیاستهای دولت، روند کنترل مصرف و کاهش واردات بنزین که با زحمات متخصصان صنعت نفت کشور در دولت قبل پیگیری میشد، در حال دود شدن است و دوباره واردات بنزین، صعودی شده و میلیاردها دلار از خزانه ملت بایستی صرف واردات بنزین شود.
از سوی دیگر، حذف طرح کارت سوخت که به طور ویژه از جانب بیژن زنگنه وزیر نفت پیگیری میشود، فواید اساسی این طرح را نیز دود خواهد کرد.
طرح کارت سوخت مانع جدی در برابر قاچاق بنزین و گازوئیل به شمار میرود و هیچ نهاد نظارتی در کشور نیز با حذف این طرح، موافق نیست. با این شرایط، مشخص نیست علت اصرارهای مکرر زنگنه برای حذف این طرح چیست؟